Leren terwijl je slaapt

Om een tweede taal te leren moet je woorden kunnen onthouden. Hoe onthoud je die het beste? Scholieren die woordjes moeten leren leggen soms het boek onder hun kussen. Nou gaat dat natuurlijk niet helpen, maar een nacht slapen misschien wel.

Al bijna honderd jaar weten psychologen dat mensen informatie beter onthouden als ze na het leren een dutje doen. Slaap verstevigt en verankert herinneringen in het langetermijngeheugen. Dat komt omdat ons slapende brein dezelfde hersensenactiviteit (die van tijdens het leren) nog een keer herhaalt.

Kun je dan meer woorden leren door te gaan slapen? Stéphanie Mazza van de Universiteit van Lyon en haar collega’s onderzochten dit in een experiment met veertig Franstalige studenten. De studenten moesten zestien woorden uit het Swahili leren, tot ze de woorden allemaal konden vertalen: bijvoorbeeld ‘nyanya’ – ‘tomate’ (tomaat). De ene helft van de studenten leerde de woordjes om negen uur ’s ochtends en moesten twaalf uur later weer naar het lab komen (om negen uur ’s avonds dus). De andere helft leerde de woordjes juist om negen uur ’s avonds. Zij moesten ook twaalf uur later weer naar het lab komen (om negen uur ’s ochtends dus), maar hadden in de tussentijd wel een nacht geslapen.

De nachtrust had de studenten goed gedaan. De ‘slaapgroep’ had meer woorden onthouden: zij konden tien van de zestien woorden vertalen, tegenover zeven in de andere groep. Toch was het niet zo dat de slaapgroep bij de test uitgeruster was.

Zou slaap ook helpen op de lange termijn? Beide groepen leerden de woordjes meteen na de test nog een keer. Na een week werden de studenten opnieuw getest. Nu was het verschil tussen de twee groepen nog groter geworden: de slapers hadden een bijna perfecte score (vijftien woorden), tegenover elf in de wakkere groep. En zelfs na zes maanden was de slaapgroep nog in het voordeel (acht tegenover drie).

Volgens Mazza is het dus zinvol om na het leren te gaan slapen. Maar nog beter is het om na het slapen een tweede keer te leren. Studenten die alleen maar geslapen hadden – zonder opnieuw te leren – waren namelijk net zoveel vergeten als de wakkere studenten die de stof wel herhaald hadden.

Gelukkig hoeven volwassen tweedetaalleerders – in tegenstelling tot scholieren – geen tentamens meer te maken. Maar wie moet kiezen tussen woordjes leren en slapen kan met een gerust hart naar bed gaan.

Annemarie Kerkhoff

Annemarie Kerkhoff is een gepromoveerd taalwetenschapper, gespecialiseerd in eerste en tweede taalverwerving. Ze heeft als docent en onderzoeker aan de Universiteit Utrecht gewerkt en is nu freelance wetenschapsjournalist.

Bron:

Mazza, S., Gerbier, E., Gustin, M. P., Kasikci, Z., Koenig, O., Toppino, T. C., & Magnin, M. (2016). Relearn faster and retain longer: Along with practice, sleep makes perfect. Psychological science27(10), 1321-1330.